हलीको मागल

हलीको मागल

महेश क्षितिज  |  साहित्य  |  असोज ०३, २०७६

निधारको लेकबाट नदी नबग्नु हो भने पसिना  
असारको हरियो पहाड अडिने थिएन हत्केलामा ।

छातीको टारीखेतमा तराई  नझुल्नु हो भने सुन बोकेर   
सँगिनी खेल्न मङ्सिर आउने थिएन पहाडको आँगनसम्म ।

मैले उघारेको छु र न पूर्वी धराको झ्याल ढोका
सभ्यता बोकेर घाम एकाबिहानै छिर्छ राजधानीलाई उठाउन ।

मैले तमोर र अरुणका हाँगाबाट टिपेर
चण्डी र धाननाचको सिसार सैपालतिर पठाइदिएको हुँ ।

महाकालीले देउडा र गौराको उपहार पठाइदिएपछि
मैले भएभरका संस्कृति रोपेँ मेरो छातीमा
हलीजति सार्वभौम को होला र अरू यो माटोमा ?

यो शिरको टोपीभरी खिपिएका छन् कर्खा, भारत, चैत र सबाई
हल गोरुले बुझेका छन् श्रीकृष्णको धमारी र लोखाडी मष्टको चैत
मेरो खेतका गराभरी छन् सोरठीका मिथ र घाटु नाचको चित्र ।

मेरो पौरखमा वेदव्यास पनि फेल हुन्छन्  
कृष्ण द्वैपायनहरूलाई मैले गाइदिएको छु सुसेलीमा 
यो शरीरभरी कट्कटिएको माटोमा 
भेट्नुभएन एक भूगोल मागल ?

ओठभरी दाइँगीत छ, आँखा नै त हुन् सुनको खलो
मेरो हुलियाले देखाउँदैन र दयेरो ?

खन्दा र जोत्दा ध्यान नै नाङ्गिन्छ
त्यतिबेला च्यातिएर लुगाबाट देखिने
लाज, लाज होइन, किसानको गहना हो 
माटो नाङ्गो नभए कसरी उम्रिन्छ र अन्न ?

ढुङ्गाहरू मसँग यति धेरै आत्मीय बनेका छन् कि
तिनीहरूले घाउ बनाइदिएको मेरो शरीरमा
म देख्छु देश हेर्ने ऐना

श्रमगीत गाइरहेका मेरा ओठमा
तराकासुर दैत्य बधको लोकोक्ति पढिरहेको छ समाज
हलीहरू पनि जान्दछन् कुमारसम्भवको कथा ।

यी औँलाका फेदैभरी
ठेलाका पर्वतमा फुलेका छन्- आशाका गुराँस 
कोदालोमा छन् उषा-सूक्त
सुमार्गको बाटोमा देशलाई लैजान सक्दैन र हलीले ?

आवाद माटोसँग सहवास गरेर
धरतीलाई मातृत्वको बोध गराउने हलीलाई
मान्छेहरू किन गर्छन् उपेक्षा ?

हलीहरू बर्बरिक बाँच्न सक्छन् 
र, सक्छन् हरिया पातलाई क्षति नपुर्‍याई 
एकै तीरले सुकेका पात भष्म पार्न
विडम्बना, मेरो दिव्य शक्तिसँग डराएर 
अहिलेका कृष्णहरू पनि मेरै शिर माग्छन् ।

मलाई सार्वभौम हली मान्नुहुन्छ भने 
स्वाभिमानको इतिहास लेख्ने मौका दिनुहोस् 
म हल गोरु नारेर भए पनि 

जन्मभूमिको लाज बचाएर
देशमा स्वाभिमानको मागल गाइदिन्छु 
हलीले जति देश अरू कसैले चिनेको हुँदैन ।