मंसिर ०७, २०८१, शुक्रबार

गफानन्द,   फागुन ०५, २०७८
अहिले नेपाली राजनीतिक बजार पूरापूर तातेको छ । तताउने चिजचाहिँ एमसीसी बनेको छ । केही वर्षयता एमसीसीको राप र तापले शीर्ष नेतृत्वदेखि चोक चौतारा, चिया पसल, भट्टी सबैतिर प्रभावित गरेको छ । अमेरिका भन्ने देश छ भूगोलको एक छेउमा ।...


ज्ञानमित्र,   फागुन ०३, २०७८
मलाई मन नपर्ने व्यक्ति ओहो सरी ! नेतामा पर्नुहुन्छ शेरबहादुर देउवाजी । तर, एउटा उखान छ नि- जस्तोसुकै फटाहा होस्, जस्तोसुकै झुर कवि होस्, उसका केही काम उत्कृष्ट भइदिन्छन् तर यिनको नियत, इच्छा र प्रयासले होइन । अर्को उखान छ...

हरिविनोद अधिकारी,   माघ २९, २०७८
राजाका दरबारहरू हेर्न संसारभर जिज्ञासा हुने रहेछ । चाहे त्यो युरोपमा होस् या एसियामा । मैले देखेका दरबारहरूमा नर्वेको राजदरबार त खुला पो हुने रहेछ । हाम्रो देशमा राजाको सक्रियता हुँदा या राजाले आफ्नो निवासका रूपमा नारायणहिटी दरबारको प्रयोग गर्दासम्म...

ज्ञानमित्र,   माघ २८, २०७८
आमनेपालीलाई के लाग्छ भने, ऊ सबै थोकको जानकार हो, विज्ञ हो, ज्ञाता हो । उसले नजानेको केही छैन जगत्मा । मलाई भने विश्वकै सबैभन्दा चर्चित खेल फुटबालबारे नै थाहा छैन । क्रिकेटबाहेक ब्याडमिन्टनबारे धेरथोर थाहा हुनुका अतिरिक्त मलाई अधिकांश खेलका...

गफानन्द,   माघ २६, २०७८
एउटा कथा छ- अरू जनावरलाई तर्साउन, डर देखाउन बिरालोलाई बाघको छाला ओढाइएछ । बिरालो बाघको छाला ओढेपछि आफूलाई बाघ नै ठान्न थालेछ । छेउछाउका अन्य जनावर पनि उसलाई देख्नेबित्तिकै कुलेलम् ! यो क्रम केही समय चलिरहेछ । बस्ती आतंकित बनेछ,...

गफानन्द,   माघ २४, २०७८
मान्छेको इज्जत सुरुवालमा हुन्छ भन्छन् । यो लिंगविरोधी छैन, कारण, अहिले पुरुष, महिला दुवैले सुरुवाल, पाइन्ट लगाउन थालेका छन् । यद्यपि, यस लेखमा २ जना पुरुषको सुरुवालको चर्चा गरिनेछ । यो भनाइको माने पक्कै पनि अर्थपूर्ण छ । सुरुवाल नै...

हरिविनोद अधिकारी,   माघ २२, २०७८
प्रसंग थियो, छोराले डोकाका लागि पनि ढोकाका लागि पनि तयार हुनुपर्छ । त्यो भनाइको बेला थियो, छोरीहरूका लागि पढाइको खासै व्यवस्था पनि नभएको । छोराको पौरख खाने हिसाबले भनिएको होला यस्तो । ढोकाको अर्थ सरकारी कार्यालय, अड्डा अदालतमा नठगियून्, जागिर...

अनुरोध शर्मा,   माघ २०, २०७८
चुनाव त हुने नै भयो । पक्का हुने भयो । हुनु पनि पर्छ लोकतान्त्रिक पद्धतिमा आवधिक निर्वाचन । आवधिक चुनावमार्फत आफ्ना जनप्रतिनिधि चयन गर्न पाउने मौलिक अधिकार नै हो नागरिकको । उक्त संवैधानिक अधिकारलाई राज्यले, सरकारले बेवास्ता गर्नुहुँदैन । र,...

ज्ञानमित्र,   माघ १८, २०७८
ओमिक्रोन केही होइन । यो पहिलाको भेरिएन्टभन्दा कम घातक छ । कोरोना भाइरस नै केही होइन । आदि यावत तर्क गर्नेहरूले शक्तिशाली देश रुसको १६ डिसेम्बर २०२१ यता ४७ दिनको अर्थात् ३१ जनवरी २०२२ सम्मको यो तथ्यांक हेरे हुन्छ ।...

गफानन्द,   माघ १७, २०७८
साँच्चैको लोकतन्त्र भएका देशमा होस् वा निरंकुश र तानाशाही प्रजातन्त्र भएका देशमा, आवधिक निर्वाचन गर्ने परंपरा कायम छ । यस्ता निर्वाचनले जस्तासुकै तानाशाहका मसिहाहरूलाई पनि सुन-पानी छर्किदिएर लोकतान्त्रिक देखाइदिन्छन् । विगतमा नेपालकै सन्दर्भमा पनि निर्दलीय, निरंकुश पंचायती शासनमा राजा महेन्द्र...

ज्ञानमित्र,   माघ १६, २०७८
विश्वको जनसंख्या ७ अर्ब ९२ करोड ३६ लाख ८२ हजार पार भइसकेको छ । ३१ अक्टोबर २०११ मा ७ अर्ब पुगेको जनसंख्या यस वर्षको अन्त्य अथवा सन् २०२३ को प्रारम्भमा ८ अर्बको अंक छुनेछ । यी ७ अर्ब ९२ करोड...

हरिविनोद अधिकारी,   माघ १५, २०७८
जीवन एउटा गतिशील अवस्था हो । जीवनको सुरुवात, मध्य र अन्तिम अवस्थाका बारेमा भौतिकवादले जेजे अनुसन्धान गरे पनि, जेजे व्याख्या गरे पनि र प्रमाणका रूपमा जेजे प्रस्तुत गरे पनि यो मृत्युलोकमा, जसलाई हामी पृथ्वी भन्छौँ, जहाँ अहिले हामी आफ्नो बासस्थान...

गफानन्द,   माघ १४, २०७८
मान्छेको क्षमता आँकलन गर्न सकिने कुरा होइनरहेछ । हेर्दा नपत्याउँदो मान्छेभित्र कति भव्य क्षमता हुनेरहेछ ! उसो त, क्षमता र बाध्यता वा विवशताबीचको साइनो पनि नसोचेकै हुन्छ । केही मान्छे छन् यो बजारमा, जोसँग अद्भुत क्षमता छ । यस्तो क्षमता...

लोकसंवाद संवाददाता,   माघ १४, २०७८
संविधान निर्माणसँगै लामो समयदेखिको संक्रमणकालीन अवस्थाको अन्त्य हुने र देश स्थायित्वको दिशातिर जाने व्याख्या राजनीतिक दलहरुले गरेका थिए । तर नेपालमा पछिल्लो समयमा बहुशक्ति केन्द्रको अवस्था देखिएको छ । पछिल्लो समयमा निर्वाचन आयोगको भूमिकालाई लिएर प्रश्न उठेको छ । निर्वाचन...

ज्ञानमित्र,   माघ १३, २०७८
भ्याक्सिनेसनको कुरा गर्दा २६ जनवरीसम्म विश्वमा ६२.२ प्रतिशत जनसंख्यालाई भ्याक्सिनको एउटा डोज लगाइसकिएको छ । यसलाई संख्यामा रूपान्तरित गर्दा झण्डै ४ अर्ब ७७ करोड मानिसलाई भ्याक्सिनको सुई पुगिसकेको जनाउँछ । देशअनुसार भ्याक्सिनको एक डोज, २ डोज र थप बुस्टर डोज...

रूपक अलङ्कार,   माघ १२, २०७८
काठमाडौंमा बिदासिदा निस्क्यो भने जाने त गाउँमै हो । हामी घीउ काँठेका लागि गाउँ जान दसैँ आइरहन पर्दैन, शुक्रबार मात्र आए पनि पुग्छ । शुक्रबार बेलुका भञ्ज्याङ काटेर आइतबार बिहान काठमाडौं छिर्ने हो । तर, त्यसरी गाउँमा जाँदा शहरिया भइटोपल्दैमा...

ज्ञानमित्र,   माघ ११, २०७८
भारतको एउटा प्राइभेट अस्पताल 'म्याक्स हेल्थ केयर'ले गरेको अध्ययनअनुसार ओमिक्रोनको लहरमा मर्नेहरूमध्ये ६० प्रतिशत कि त भ्याक्सिनको एक डोज मात्र लगाएका अथवा भ्याक्सिन नलगाएका मानिस थिए । म्याक्स हेल्थ केयरका अनुसार ओमिक्रोन संक्रमणको लहरमा यसका अस्पतालमा ८२ जनाको निधन भयो...

घनेन्द्र ओझा,   माघ ०९, २०७८
देशमा गणतन्त्र छ । झण्डै अढाइ सय वर्ष लामो शासन गरेको शाह वंशीय राजतन्त्रको अन्त्य गरेर मुलुकलाई गणतन्त्रात्मक बनाइएको छ । दोस्रो जनआन्दोलनको जोडबलमा पुनर्स्थापित लोकतन्त्रलाई दुरूपयोग गरेर कुनै औपचारिक विधिविधान र प्रक्रिया नअपनाई राजतन्त्रको जरोकिलो उखेलिएको छ । र,...